La leteratur galego es lo cual es scriveda en la lingua galego. Jeneral, la istoria e evolui de galego de sua nase en la sentenio 9 asta oji es noncontinuante, e par esta causa lo ave momentos de brilia e de dejenera.


Periodos edita

On pote divide la periodos de la leteratur galego en la periodos seguente:

Eda medieval (sentenios 12 a 15) edita

 

La leteratur galego-portuges medieval ia es scriveda en galego-portuges en areas diversa de la penisola iberian entre la sentenios 12 e 15. Esta inclui poesia relijiosa e nonrelijiosa, e tipos diferente de prosa. Esta ia es un periodo de brilia car lo ia es cuando la leteratur galego-portuges ia ateni un prestijia cual ia deveni perdeda en la sentenios seguente. La importa de la leteratur galego-portuges per la penisola Iberian es simil a lo de la leteratur ositan en Europa sentral e la Mediteranean.

Séculos Escuros (sentenios 16 a 18) edita

La lingua entra a un epoca de dejenera asoluta a nivel leteratural, an si lo segue la lingua parlada la plu usada per la sosia galego.

Prerrexurdimento (1808 - 1863) edita

On comensa un periodo prima de regania de prestijia de galego pos la sentenios de dejenera cual lo ia sufri.

Rexurdimento (sentenio 19) edita

 
Rosalía de Castro.

La galego recovre completa se con la ariva de multe de la scrivores la plu importante en galego: Rosalía de Castro, Curros Enríquez, Eduardo Pondal...

Intersentenial edita

Par la periodo intersentenial on refere a la crea de leteratur galego a la fini de la sentenio 19 e la comensa de la 20.

Sentenio 20 edita

La lingua ia ave tempos de stablia e otras de dejenera. La tri prima de la sentenio 20 ia es briliante, xef per la omes relatada a la Irmandades da Fala, a la Xeración Nós (Castelao, Otero Pedrayo, Vicente Risco...) e a la Seminario de Estudos Galegos. Pos esta epoca de recovre, un otra periodo oscur ia aveni par causa de la gera interna espaniol e la tirania, cual ia causa la abandona de la lingua galego a nivel scriveda an si lo ia es la lingua la plu parlada par la popla. Par contrasta, la flama de la leteratur ia segue ensendeda en la escluida american.

De la anios 50 un peti recovre ia comensa, con la fundi de la Editorial Galaxia e otra projetas. Con la democratia, en 1978 la Constitui espaniol ia es aprobada, e galego ia es reconoseda como lingua ofisial en junta con espaniol en Galisia. Esta proteje de la lingua, aumentada con la Estatuto de Autonomía e la Lei de Normalización Lingüística, ia aida la apare de un periodo nova de recovre de la leteratur.

Leteratur corente (sentenio 21) edita

On no ave un rompe en la crea leteratural con la ariva de la sentenio nova, ma un continua de la labora de la desenios ultima de la sentenio 20.

Vide ance edita

Bibliografia edita

  • Bernárdez, Carlos L. et alii (2001) Literatura galega. Século XX, Vigo: A Nosa Terra.
  • Brea, M. (coord.) (2000) Literatura. A Idade Media, A Coruña: Hércules Edicións.
  • Carballo Calero, R. (1981) Historia da literatura galega contemporánea, Vigo: Galaxia.
  • Corral Díaz, Esther (coord.) (2010) Guía para o estudo da lírica profana galego-portuguesa, Santiago de Compostela.
  • Pena, Xosé Ramón (2013) Historia da Literatura Galega I. Das orixes a 1853, Vigo: Xerais.
  • Tarrío, Anxo (1994) Literatura galega. Aportacións a unha historia crítica, Vigo: Xerais.
  • Vilavedra, Dolores (1999) Historia da literatura galega, Vigo: Galaxia.